|
Dat het met een microcontroller mogelijk is componenten te identificeren werd in 2009 aangetoond door Markus Frejek op mikrocontroller.net. De MK-168 is een van de vele Chinese apparaatjes die gebruik maken van dit basisschema. Het is kant-en-klaar, batterijgevoed en ingebouwd in een handige behuizing.
|
Kennismaking met de MK-168
De leveringsomvang
De MK-168 wordt voor prijzen vanaf € 23,00 aangeboden via de bekende Chinese postorderbedrijven. Zoals vaak bij dit soort apparaatjes wordt geheimzinnig gedaan over de fabrikant. Op sommige apparaatjes staat 'EZM Electronics Studio' als fabrikant, de meeste testers worden echter zonder enige fabrikantenopdruk geleverd. Voor die drieëntwintig euro krijgt u niet alleen de componententester, maar ook drie kleine meetsnoertjes en een printje met een ZIF-socket voor het gemakkelijk aansluiten van losse transistoren op het apparaatje. ZIF staat voor 'Zero Insertion Force', dank zij het hefboompje kunt u de aansluitdraden van de te testen componenten zonder kracht uit te oefenen in het voetje aanbrengen. Op het voetje zitten ook drie vertinde soldeereilandjes waarop u SMD-componenten kunt drukken om deze te testen.
De drie kabeltjes hebben een lengte van 17 cm en zijn aan één uiteinde voorzien van een mini-krokodilklem en aan het andere uiteinde van een 2 mm stekker.
Zoals meestal bij dit soort goedkope Chinese apparatuur wordt geen enkele vorm van handleiding of documentatie meegeleverd.
 |
| De leveringsomvang van de MK-168. (© 2019 Jos Verstraten) |
Een heleboel, namelijk:
- Weerstanden.
- Potentiometers.
- Condensatoren.
- Elco's.
- Zelfinducties.
- Dioden.
- LED's.
- Bipolaire transistoren, NPN en PNP.
- Darlingtons, NPN en PNP.
- FET's, N- en P-kanaal.
- MOSFET's, N- en P-kanaal.
- Thyristoren (met beperkingen).
- Triac's (met beperkingen).
Het voeden van de MK-168
Het apparaat kan gevoed worden uit een 9 V blokbatterij die u in de behuizing kunt onderbrengen, zie onderstaande foto. Helaas is geen voorziening getroffen om die batterij vast te zetten, dus het apparaatje gaat nogal rammelen als u het met zo'n batterij voedt. In de linker zijwand is een gaatje voor een standaard 3,5 mm x 1,35 mm stekkertje waarmee u een 9 V netstekkervoeding op de MK-168 kunt aansluiten. Intern wordt de voedingsspanning gestabiliseerd op 5,0 V.
 |
| De interne of externe 9 V voeding voor de MK-168. (© 2019 Jos Verstraten) |
De verbazingwekkend kleine hoeveelheid elektronica is ondergebracht op de ene print in het apparaat, waarvan de onderstaande foto beide aanzichten geeft. Boven op deze print wordt een standaard display van het type 1602A gemonteerd via drie afstandsbusjes. Dit display heeft twee rijen met ieder 16 alfanumerieke karakters van 5 x 7 dots. Dat feit geeft al één beperking van de MK-168 aan. Het is vrijwel onmogelijk op zo'n display de symbolen van de geteste onderdelen goed weer te geven. Op te merken is dat men de moeite heeft genomen om de drukknop en de drie 2 mm stekkerbusjes met mini-connectoren op de print aan te sluiten.
 |
| De print van de MK-168. (© 2019 Jos Verstraten) |
Hoewel de MK-168 zonder enige vorm van documentatie wordt geleverd, biedt het Internet meer dan voldoende mogelijkheden om achter de elektronica van dit apparaat te komen. In de onderstaande figuur hebben wij het originele schema van deze schakeling overgenomen van http://avrtester.tode.cz/ en iets aangepast aan de elektronica van de MK-168.
Let even op de schakeling rond de drie testpennen TP1, TP2 en TP3 (rechter bovenhoek). De weerstanden R1, R3 en R5 van 680 Ω, de weerstanden R2, R4 en R6 van 470 kΩ en de spanningsreferentie LM336 van 2,5 V komen nog aan de orde in de rest van dit verhaal.
 |
| Het schema van de MK-168. (© http://avrtester.tode.cz) |
Werken met de MK-168
Zelftest en kalibratie
Voor de nauwkeurige werking van het apparaat is het blijkbaar van het grootste belang dat de 2 x 3 reeds genoemde weerstanden identiek zijn en dat de spanningsbron exact 2,5 V genereert. In de software is een zelftest en kalibratie-routine ingebouwd. De gemeten afwijkingen worden genoteerd in software-tabellen en bij de metingen worden de fouten softwarematig gecorrigeerd. Het is aan te bevelen deze routine na aanschaf van het apparaat onmiddellijk uit te voeren. U hebt daarvoor een condensator van meer dan 100 nF nodig.
U start deze routine door de drie ingangen van de MK-168 met elkaar te verbinden en de 'TEST'-drukknop in te drukken. Het handigst gaat dat door de drie snoertjes op het apparaat aan te sluiten en de drie krokodilbekjes om een blank stukje koperdraad te klemmen.
De totale routine bevat elf stappen die op het display worden begeleidt. In de eerste drie stappen wordt de spanningsreferentie en de zes weerstanden gemeten en de gemeten afwijkingen worden softwarematig gecompenseerd.
In de vierde stap vermeldt het display 'T4 isolate Probe' en moet u de drie testsnoertjes loskoppelen van elkaar, u mag deze nergens mee verbinden.
Op een bepaald moment verschijnt de tekst '1-C-3 >100nF' op het display en moet u de groter dan 100 nF condensator tussen de klemmen 1 en 3 aansluiten. U mag echter geen elco gebruiken! Deze condensator wordt gebruikt voor het softwarematig compenseren van een interne offsetspanning. Vandaar dat de waarde niet zo belangrijk is.
Het meten met de MK-168
Het apparaatje is erg gebruikersvriendelijk. Sluit het te testen of te identificeren onderdeel aan op twee of drie ingangen en druk op de 'TEST'-drukknop. De lichtgroene achtergrondverlichting van het display gaat branden en even later verschijnen twee goed contrasterende donkergroene getallen op het scherm. De software meer namelijk eerst de waarde van de voedingsspanning en de uitgangsspanning van de interne 5 V stabilisator en zet deze waarden even op het display. Nadien wordt een aantal metingen uitgevoerd op de drie ingangen om te bepalen welk soort onderdeel u op de meter hebt aangesloten en wat de parameters ervan zijn. Zo'n cyclus duurt nooit meer dan een paar seconden, de meetresultaten verschijnen op het display. Na een twintigtal seconden schakelt de meter zichzelf uit.
Het meten van weerstanden
Een weerstand wordt met een goed herkenbaar symbool en met een resolutie van vier cijfers weergegeven. Dat geldt voor weerstanden die groter zijn dan 100 Ω. Kleinere weerstanden worden met een resolutie van drie cijfers gemeten.
 |
| Het meten van weerstanden met de MK-168. (© 2019 Jos Verstraten) |
 |
| De resultaten van het meten van ±0,1 % weerstanden met de MK-168. (© 2019 Jos Verstraten) |
U sluit de uiteinden van de potentiometer aan op de ingangen 1 en 3 en de loper uiteraard op ingang 2. De MK-168 meet beide deelweerstanden, maar de software is niet zo slim om de totale weerstand van de potentiometer op het scherm te vermelden. In het onderstaande voorbeeld werd een potentiometer van 200 kΩ op de meter aangesloten.
 |
| Het meten van een potentiometer met de MK-168. (© 2019 Jos Verstraten) |
Het is zeer belangrijk dat u, alvorens een condensator op de MK-168 aan te sluiten, het onderdeel volledig ontlaadt. Vergeet niet dat de drie ingangen rechtstreeks naar de ADC-ingangen van de microcontroller gaan en dat een te hoge spanning op een van de ingangen het absolute einde van dit onderdeel betekent.
Bij condensatoren tot 100 nF wordt alleen de waarde van het onderdeel vermeld, zie onderstaande foto. Bij grotere condensatoren wordt ook de waarde van de ESR, de 'Equivalent Series Resistance' in het display getoond. De ESR is de weerstand die in serie staat met de eigenlijke capaciteit van de condensator. Deze grootheid is bij de meeste toepassingen van condensatoren van geen belang. Alleen als er grote wisselstromen door de condensator vloeien, zoals bijvoorbeeld bij elco's in de afvlakking van een voeding, kunt u last hebben van een te grote ESR. De weerstand slorpt immers vermogen op waardoor de elco gaat opwarmen.
 |
| Het meten van kleine condensatoren met de MK-168. (© 2019 Jos Verstraten) |
 |
| Resultaten van het meten van ±1 % condensatoren. (© 2019 Jos Verstraten) |
 |
| De gemeten grootheden bij het testen van een elco met de MK-168. (© 2019 Jos Verstraten) |
Spoelen worden in het display voorgesteld met het symbool van een weerstand, zie de onderstaande foto. De MK-168 meet de zelfinductie L van het onderdeel en de weerstand van de spoel. Wij bezitten geen nauwkeurig geijkte zelfinducties, dus de nauwkeurigheid van deze metingen kunnen wij niet beoordelen.
 |
| Het meten van zelfinducties met de MK-168. (© 2019 Jos Verstraten) |
Als u een diode op de MK-168 aansluit ziet u meteen waar de anode en waar de kathode zit. De meter meet de geleidingsspanning Uf van het onderdeel en op deze manier weet u onmiddellijk of u met een germanium of silicium diode te maken hebt. Daarnaast wordt ook nog eens de spercapaciteit weergegeven. Hetzelfde geldt bij het aansluiten van een LED. Uit de waarde van de geleidingsspanning kunt u afleiden met welke kleur LED u te maken hebt.
 |
| Het meten van dioden en LED's met de MK-168. (© 2019 Jos Verstraten) |
 |
| Het meten van zenerdioden met een zenerspanning tot 3,9 V met de MK-168. (© 2019 Jos Verstraten) |
De MK-168 heeft geen moeite met bipolaire PNP- en NPN-transistoren en met darlingtons.
Zoals uit de onderstaande foto blijkt, geeft het display op de eerste regel de polariteit en de aansluitvolgorde weer en op de tweede regel de stroomversterking B en de geleidingsspanning Uf tussen basis en emitter. Wat de tester B noemt is officieel de hFE of β van de transistor, dus de gelijkstroomversterking of de verhouding tussen collectorstroom en basisstroom. Aan de waarde van de Uf kunt u zien of u met een enkelvoudige transistor te maken hebt of met een darlington.
 |
| Het testen van bipolaire transistoren met de MK-168. (© 2019 Jos Verstraten) |
 |
| Het testen van een zware MOSFET met de MK-168. (© 2019 Jos Verstraten) |
Helaas laat de MK-168 het hier afweten, waarschijnlijk als gevolg van de zeer lage gatestroom die het apparaat in de halfgeleiders kan sturen. Bij de meeste typen verschijnt de tekst 'No, unknown, or damaged part' in het display. De onderstaande foto geeft het resultaat van de test van een in voorraad zijnde 6 A triac die dus wél werd geïdentificeerd en gemeten. De aansluitcodes 1 en 2 staan in dit geval voor de elektroden MT1 en MT2 van de triac, de G uiteraard voor de gate.
 |
| Het testen van een triac met de MK-168. (© 2019 Jos Verstraten) |
Ons oordeel over de MK-168
Gebaseerd op het in 2009 door Markus Frejek ontworpen basisschema van een microcontroller gestuurde componententester hebben Chinese bedrijven wel een tiental commerciële uitvoeringen op de markt gebracht. Sommigen worden aangeboden als bouwpakket, sommigen als kant en klaar apparaat. De in dit artikel geteste MK-168 zit, zowel wat prijs als wat prestaties betreft, in de middenmoot van dit aanbod. Niet duur, niet goedkoop, niet uitstekend, niet slecht. Groot nadeel is dat het display niet grafisch werkt maar alfanumeriek en dat de symbolen van de onderdelen dus slecht worden weergegeven. Om dit kritiekpunt te verduidelijken hebben wij in de onderstaande foto het alfanumerieke display van de MK-168 bij het testen van een N-E-MOSFET vergeleken met het grafische display van de Hiland M8 componententester. Commentaar overbodig!
 |
| Vergelijking van een grafisch display met een alfanumeriek display. (© 2019 Jos Verstraten) |
MK-168 Component tester
