Know-how: Reference Designators

(gepubliceerd op 16-06-2019)

Op iedere print zit tegenwoordig een componentenopdruk waarop alle componenten met een letter- en cijfercombinatie worden geïdentificeerd: de Reference Designators.


Achtergrondinformatie


Van schema naar print
Als u een elektronisch schema tekent zult u ieder onderdeel duidelijk identificeren door er een uniek symbool en een uniek volgnummer aan toe te kennen. Bij het naar een print omzetten van dit schema hebt u te maken met het feit dat op de print geen plaats is voor het weergeven van de onderdelen door hun symbolen. Nu bovendien steeds vaker printen worden volgestouwd met ultrakleine SMD-onderdeeltjes wordt dit probleem nog veel urgenter. Tóch moet u op de een of andere manier de individuele onderdelen ook op uw componentenopdruk (silkscreen) identificeren. Het is immers wel de bedoeling dat u volgend jaar bij een eventuele reparatie nog kunt achterhalen wat het verband is tussen het schema en de print. Hoe dit probleem op te lossen?

Share

Reference Designators
Omdat dit probleem zich uiteraard in de hele elektronica industrie voordoet heeft men een internationale standaard opgesteld waarmee ieder elektronisch component op een unieke manier te identificeren is op het silkscreen van een print. Dat gebeurt door aan het onderdeel een 'unieke' code toe te kennen, de Reference Designator, samengesteld uit een of meerdere kapitale letters en een volgnummer.
Voor de standaard onderdelen weet u dat natuurlijk al lang en een code als R12 of C6 heeft natuurlijk voor u geen geheimen. Maar codes als CR1, DL2, GDT3, K4 of MCB5 zeggen u waarschijnlijk helemaal niets. Vandaar dat wij al die Reference Designators voor u hebben opgezocht en in een keurig alfabetisch lijstje hebben samengevat.

Reference-Designators-01 (© 123RF.com)
Reference Designators op de componentenopdruk van een print. (© 123RF.com)
Uniek is helaas niet uniek
In de vorige paragraaf schreven wij 'unieke' tussen aanhalingstekens omdat het niet gelukt is ieder onderdeel door slechts één code voor te stellen. Zo kunt u voor een elektromechanisch relais de Reference Designators K, RLA en RY terugvinden op een print. Dat geldt helaas voor een heleboel onderdelen. Een kristal kunt u bijvoorbeeld voorstellen door de codes CR, X, XTAL of Y.
Ondanks deze tekortkoming kunnen de Reference Designators vaak goed van pas komen om een vreemdsoortig onderdeel op een volledig onbekende print te identificeren.


ANSI Y32.2 en IEEE STD315
De Reference Designators zijn beschreven in het jaar 1975 in de publicatie ANSI-Y32.2 waarin ook de internationaal toe te passen symbolen voor elektronische componenten zijn vastgelegd. De Reference Designators zijn overgenomen in de standaard IEEE STD315 en worden sindsdien internationaal toegepast.

Alfabetische lijst van Reference Designators


REFERENCE DESIGNATORSOORT ONDERDEEL
AAssembly (samengesteld onderdeel)
AEAerial (antenne)
ANAntenna (antenne)
ARAmplifier (versterker)
ASAntenna (antenne)
SSYSeparable Assembly (scheidbaar samengesteld onderdeel)
ATAttenuator (verzwakker)
ATTIsolator (isolator)
BBattery (batterij)
BBlower (ventilator)
BRBridge Rectifier (bruggelijkrichter)
BTBattery (batterij)
BZBuzzer (zoemer)
CCapacitor (condensator)
CBCircuit Breaker (automatische zekering)
CNCapacitor Network (condensator netwerk)
CNConnector (connector)
CPCoupler (koppelaar)
CRCrystal (kristal)
CRTCathode Ray Tube (kathodestraalbuis)
DDiode (diode)
DCDirectional Coupler (directionele koppelaar)
DLDelay Line (vertragingslijn)
DPDiplexer (duplexer)
DSDisplay (display)
DSPDigital Signal Processor (digitale signaal bewerker)
DZZener Diode (zenerdiode)
ETerminal (aansluiting)
FFuse (zekering)
FBFerrite Bead (ferrietspoeltje)
FDFiducial (referentieteken voor SMD-bestukkingsmachines)
FEBFerrite Bead (ferrietspoeltje)
FETField Effect Transistor (veldeffect transistor)
FLFilter (filter)
GGenerator (generator)
GDTGas Discharge Tube (gasontladingsbuis)
GNGeneral Network (algemeen netwerk)
HHardware (hardware, zoals schroefjes, boutjes, sluitringetjes, etc)
HWHardware (hardware, zoals schroefjes, boutjes, sluitringetjes, etc)
HYCirculator (circulator)
ICIntegrated Circuit (geïntegreerde schakeling)
JJack (contactbus)
JJumper (draadbrug)
JFETJunction gate Field Effect Transistor (junctie veldeffect transistor)
JPJumper (draadbrug)
KRelay (relais)
LInductor (zelfinductie, spoel)
LALightning Arrester (bliksemafleider)
LCDLiquid Crystal Display (vloeibaar kristal display)
LDRLight Dependent Resistor (lichtgevoelige weerstand)
LEDLight Emitting Diode (lichtgevende diode)
LSLoudSpeaker (luidspreker)
MMeasuring Equipment (meetapparaat)
MMotor (motor)
MCBMiniature Circuit Breaker (miniatuur onderbreker)
MGMotorGenerator (motorgenerator)
MHMounting Hole (montage gat)
MICMicrophone (microfoon)
MKMicrophone (microfoon)
MOSFETMetalOxide Semiconductor FieldEffect Transistor (MOSFET)
MOVMetal Oxide Varistor (spanningsafhankelijke weerstand)
MPMechanical Part (mechanisch onderdeel)
NENeon Lamp (neon lampje)
OPOperational Amplifier (operationele versterker)
PPlug (stekkercontact)
PCBPrinted Circuit Board (gedrukte schakeling)
PLCProgrammable Logic Controller (programmeerbare logische controller)
PSPower Supply (voeding)
PUPickup (opnemer)
QTransistor (transistor)
RResistor (weerstand, potentiometer)
RCRC Filter Network (RC-filter netwerk)
RLARelay (relais)
RNResistor Network (weerstandsnetwerk)
RTThermistor (temperatuurafhankelijke weerstand)
RVVaristor (spanningsafhankelijke weerstand)
RYRelay (relais)
SSwitch (schakelaar)
SCRSilicon Controlled Rectifier (thyristor, triac)
SUSSilicon Unilateral Switch (unipolaire diac)
SWSwitch (schakelaar)
TTransformer (transformator)
TBTerminal Board (klemmenlijst)
TCThermocouple (thermokoppel)
TFTThin Film Transistor Display (TFT-display)
THThermistor (temperatuurafhankelijke weerstand)
TNTuner (afstemeenheid)
TPTest Point (testpunt)
TRTransducer (transducer)
TRTransistor (transistor)
TUNTuner (afstemeenheid)
UIntegrated Circuit (geïntegreerde schakeling)
VValve (elektronenbuis)
VCVariable Capacitor (regelbare condensator)
VDRVoltage Dependent Resistor (spanningsafhankelijke weerstand)
VFDVacuum Fluorescent Display (fluorescerend display)
VRVariable Resistor (potentiometer)
VRVoltage Regulator (spanningsstabilisator)
VTVoltage Transformer (spanningstransformator)
WWire Jumper (draadbrug)
XCrystal Oscillator (kristaloscillator)
XASocket for Subassembly (connector voor subprintje)
XMERTransformer (transformator)
XTALCrystal (kristal)
XUSocket for Integrated Circuit (IC-voetje)
XVSocket for Vacuum Tube (buisvoetje)
XFSocket for Fuse (zekeringhouder)
YCrystal (kristal)
ZZener (zenerdiode)
ZDZener Diode (zenerdiode)
ZSCTZero Sequence Current Transformer



(Amazon sponsor advertentie)
Koop uw soldeerstation bij Amazon