Kennismaking
De LM1036 van Texas Instruments is officieel obsolete, maar wordt via de bekende internet-kanalen nog steeds voor een paar euro aangeboden. Met dit IC kunt u een volledig gelijkspanningsgestuurde audio voorversterker ontwerpen. Met vier stuurspanningen tussen 0 V en 5,4 V stelt u de lage tonen, de hoge tonen, het volume en de balans in.
De lage en hoge tonen regelingen hebben het standaard regelbereik van ±15 dB bij 20 Hz respectievelijk 20 kHz. U kunt het regelbereik van de toonregelingen met slechts één externe condensator per kanaal instellen. Het regelbereik van het volume gaat van 0 dB tot -75 dB. Met de stuurspanning voor de balans kunt u beide kanalen met maximaal -24 dB verzwakken.
Door het aanbrengen van een stuurspanning op een pen kunt u een effectief loudness filter inschakelen, dat de lage gevoeligheid van het menselijk gehoor voor lage en hoge tonen bij lage volumes compenseert. De gemiddelde harmonische vervorming van het IC is kleiner dan 0,06 % voor ingangsspanningen tot 0,3 Veffectief.
Het intern blokschema en aansluitgegevens van de LM1036. (© Texas Instruments) |
In onderstaande figuur zijn de drie belangrijke weergavekarakteristieken voorgesteld in functie van de regelspanningen op de pennen 4, 9, 12 en 14. Van links naar rechts:
- De toonregeling.
- De volumeregeling
- De balansregeling.
De drie belangrijkste karakteristieken in functie van de regelspanningen. (© Texas Instruments) |
Op pen 17 staat een referentiespanning ter beschikking van 5,4 V met een maximale tolerantie van ±100 mV. U kunt deze spanning gebruiken voor het aansturen van de vier stuuringangen op de pennen 4, 9, 12 en 14. Als u een spanning die exact gelijk is aan de helft van deze intern gegenereerde spanning op de pennen 4, 9 en 14 zet resulteert dit in een absoluut vlakke weergave van 20 Hz tot 20 kHz en een perfecte balans tussen links en rechts.
Loudness control
Het menselijk gehoor is minder gevoelig voor lage en hoge frequenties als het volume van het geluid laag is. Om dit verschijnsel te compenseren kunt u een loudness control invoeren. Dit gebeurt door een omschakelaar aan te sluiten op pen 7. Verbindt u deze pen met pen 17 (de referentie), dan wordt de loudness control uitgeschakeld. Verbindt u echter deze pen met pen 12, dan wordt deze frequentiecompensatie ingeschakeld. In onderstaande grafiek is de frequentieweergave van de loudness control weergegeven voor verschillende instellingen van het volume en bij vlakke instelling van de lage en hoge tonen.
LM1036-03 De weergave bij inschakeling van de loudness control. (© Texas Instruments) |
- Prijsindicatie: € 1,57
- Fabrikant: Texas Instruments
- Behuizing: 20-pens DIL
- Voedingsspanning: 9,0 V min., 16,0 V max.
- Voedingsstroom: 45 mA max.
- Interne referentiespanning: 5,4 V typisch
- Belastingsstroom interne referentie: 5,0 mA max.
- Ingangsspanning: 1,6 Veffectief max.
- Ingangsimpedantie: 30 kΩ typisch
- Uitgangsspanning: 1,0 Veffectief max.
- Uitgangsimpedantie: 20 kΩ typisch
- Totale harmonische vervorming (1 kHz - 0,3 Veffectief): 0,06 % typisch
- Kanaalscheiding: 75 dB typisch
- Signaal/ruis-verhouding: 80 dB typisch
- Uitgangsruis bij minimale versterking: 16 μV max.
- Frequentiebereik bij -1 dB: 250 kHz typisch
Voorbeeldschakeling
In onderstaande figuur is de door de fabrikant voorgestelde standaardschakeling rond de LM1036 weergegeven. De condensatoren C4 en C5 zijn verantwoordelijk voor het versterken en verzwakken van de hoge tonen. De condensatoren C8 en C9 doen hetzelfde voor de lage tonen. U kunt experimenteren met de waarden van deze onderdelen om de regelkarakteristiek van de toonregeling aan uw eigen wensen aan te passen.
BLM1036-04 De standaard schakeling rond de LM1036. (© 2018 Jos Verstraten) |
Op diverse internetsites kunt u deze schakeling als compleet bouwpakket of als kant-en-klare print bestellen. De prijzen liggen rond € 11,00 voor het bouwpakket. Op dit blog is een artikel verschenen over de bouw van dit bouwpakket, zie Bouwpakket: LM1036N voorversterker
De print van het bouwpakket rond de LM1036. (© Banggood) |
LM1036 Luxurious Preamplifier Volume Control Tone Board