|
U kent uiteraard het KlikAanKlikUit schakelsysteem, waarmee u draadloos via batterijgevoede wandzenders lampen kunt in- en uitschakelen. Het Chinese Sonoff is een identiek systeem, met als voornaamste onderscheid een enorm prijsverschil. Laten wij dus beide systemen even grondig vergelijken en conclusies trekken. |
Vergelijking van beide systemen
Even voor de duidelijkheid
In een vorig leven hebben wij een kleine elektronica webshop gerund en een van de producten die wij met veel enthousiasme hebben verkocht was KlikAanKlikUit. Wij kennen dit systeem dus ten voeten uit. Het was toen het enige betaalbare afstandsbedieningssysteem en het werkte (en werkt) perfect. Ons hele huis hangt nog steeds vol met die inmiddels al meer dan tien jaar oude wandzenders en draadloze ontvanger/schakelaars waarmee wij diverse lampen schakelen.
Maar ... de tijd staat niet stil en inmiddels zijn er veel goedkopere systemen op de markt gekomen, waaronder dat van Sonoff van de Chinese fabrikant Itead. Het is dus de hoogste tijd om te onderzoeken of dit even goed werkt als het oude, vertrouwde KAKU.
Wij willen alleen een lamp draadloos in- en uitschakelen
Zowel KlikAanKlikUit als Sonoff bieden een heleboel mogelijkheden met allerlei modules. Daar is het ons in dit artikel echter niet om te doen. Wij houden het simpel en willen alleen ergens in huis een nieuw 230 V lichtpunt aanbrengen dat wij draadloos via een wandschakelaar kunnen in- en uitschakelen. Beide systemen hebben daar twee modules voor ontwikkeld en het zijn deze twee modules die wij met elkaar gaan vergelijken.
Het KlikAanKlikUit systeem
Wat u nodig hebt
Volgens de website van KAKU hebt u voor deze klus nodig:
- 1 x AWST-8800 draadloze wandzender. De adviesprijs bedraagt € 20,99, maar als u goed zoekt op internet vindt u een leverancier die deze module verkoopt voor € 14,96.
- 1 x ACM-1000 inbouw ontvanger/schakelaar. Hiervan bedraagt de adviesprijs ook € 20,99. Bij helaas een andere leverancier treft u deze schakelaar aan voor € 14,74.
 |
| De twee noodzakelijke modules van KlikAanKlikUit. (© KlikAanKlikUit) |
Het KAKU systeem werkt unidirectioneel op 433,92 MHz. Unidirectioneel betekent dat de wandzender alleen in staat is commando's te versturen naar de ontvanger/schakelaar en dat deze alleen in staat is de commando's van de zender te ontvangen. De ontvanger is dus niet in staat een terugmelding te leveren, bijvoorbeeld 'ik heb het commando om in te schakelen goed ontvangen'.
De zender produceert twee binaire codes. Eerst een adres-code die uniek is voor de zender, nadien een commando-code die zegt wat de ontvanger moet doen. Het adres is willekeurig gekozen uit een database van meer dan 16.000.000 adressen en wordt maar eenmalig toegekend aan een bepaald product. De sinussen van de 433 MHz draaggolf worden 100 % in amplitude gemoduleerd met de digitale pulstrein.
De AWST-8800
Deze ultra-platte zender kunt u op de muur plakken of schroeven en bestuurt één kanaal. De module is voorzien van een wipschakelaar met een neutrale middenstand en twee actieve standen. Drukt u op de bovenzijde van de schakelaar, dan wordt het kanaal ingeschakeld. Drukt u op de onderzijde, dan wordt het kanaal uitgeschakeld.
De wandzender AWST-8800 heeft als speciale eigenschap dat u met een draaischakelaartje op de print een inschakeltijd kunt instellen op 3 - 10 - 30 - 120 - 300 - 600 seconden. Als u deze functie selecteert, zal de AWST-8800 na de ingestelde tijd een UIT-code naar de ontvanger versturen, zodat deze automatisch uitschakelt. Als u tijdens het aftellen nogmaals op AAN drukt, zal de schakelaar opnieuw beginnen met aftellen, zodat de ontvanger langer ingeschakeld blijft. Uiteraard kunt u deze handige functie ook uitschakelen door de draaischakelaar op de stand '0' te laten staan.
Deze wandzender wordt gevoed uit een meegeleverde 3 V lithium batterij type CR2032.
De ACM-1000
De inbouwontvanger ACM-1000 kunt u inbouwen in een plafonddoos. De module schakelt niet elektronisch maar met een relais dat u tot 1.000 W kunt belasten. Het grote voordeel van het gebruik van een relais is dat u ieder soort lamp zonder problemen op de ontvanger kunt aansluiten, dus zowel een halogeenstaafje van 400 W, een spaarlamp van 20 W of een LED-lamp van 3 W. De module is voorzien van een zekering die onder een plastic kapje verborgen is, maar de u desgewenst gemakkelijk kunt vervangen.
Het pairen
Het aanmelden van de zender bij de ontvanger gaat met een paar eenvoudige stappen.
- Druk met een puntig voorwerp kort op de verbindingsknop van de ACM-1000.
- De LED op de ACM-1000 gaat knipperen.
- Zend met uw wandzender een AAN-commando uit.
- De LED stopt met knipperen.
- De aangesloten lamp wordt twee maal in- en uitgeschakeld.
- Klaar!
De adres-code van de wandzender wordt in een geheugen van de ACM-1000 bewaard. Dit geheugen is 'non-volatile', de inhoud blijft dus bewaard ook bij het wegvallen van de voedingsspanning van de ontvanger.
Multi-channel capaciteit
De ACM-1000 is in staat de adressen van zes zenders in zijn geheugen op te slaan en reageert op alle codes die deze zes zenders uitzenden. Het is dus heel eenvoudig mogelijk een wisselschakeling samen te stellen met twee wandzenders en één ontvanger, bijvoorbeeld om de lamp in uw trappenhuis zowel beneden als op de etage(s) te bedienen.
De reikwijdte
De maximale afstand tussen zender en ontvanger wordt door de fabrikant gespecificeerd als dertig meter, maar dit is erg afhankelijk van hoeveel muren er tussen uw zender en uw ontvanger aanwezig zijn en waaruit deze muren bestaan. Onze ervaring is dat de AWST-8800 en de ACM-1000 tot een afstand van twintig meter foutloos met elkaar samenwerken.
WiFi en internet?
Nee, met alleen deze twee modules kunt u de lamp alleen bedienen met de wandzender. Natuurlijk heeft het KAKU systeem wél de mogelijkheid om via WiFi en internet ontvangers te bedienen, maar dan moet u investeren in vrij dure extra hardware, namelijk in het ICS-2000 Internet Control Station, dan een adviesprijs heeft van € 129,99, maar te koop is voor ongeveer € 96,00.
Waterdichte uitbreiding
Als u de ACM-1000 wilt gebruiken om een lamp in uw tuin te schakelen moet u deze module uiteraard op de een of andere manier waterdicht ophangen. KlikAanKlikUit levert daarvoor de OWH-001 spatwaterdichte inbouwdoos, waarvoor u minimaal een bedrag van ongeveer € 7,90 op tafel moet leggen.
 |
| De waterdichte inbouwdoos voor de ACM-1000. (© 2018 Jos Verstraten) |
Het Sonoff systeem
Wat u nodig hebt
Als u een lichtpunt draadloos wilt bedienen via een wandzender en u kiest voor het Sonoff systeem hebt u nodig:
- 1 x Type 86 Wall Panel. Deze zender koopt u voor een prijs vanaf € 4,12.
- 1 x WiFi+RF Smart Switch. De ontvanger kost ongeveer € 6,83.
 |
| De twee noodzakelijke modules van Sonoff. (© AliExpress) |
Ook het Sonoff systeem werkt unidirectioneel en op een frequentie van 433 MHz. Het grote verschil tussen beide systemen is dat de ontvanger/schakelaar niet alleen reageert op de 433 MHz signalen van de wandzender, maar ook op WiFi-sigalen van 2,4 GHz. U kunt dus, met de app EWeLink, uw lamp niet alleen lokaal met de wandzender bedienen, maar ook wereldwijd via uw smartphone en uw WiFi-netwerk
Het Type 86 Wall Panel
Deze wandzender wordt geleverd in een plastic zakje met twee stukjes dubbelzijdig klevende tape van 3M, echter zonder enige handleiding en zonder batterij. U hebt een miniatuur 12 V alkaline batterij van het type 27A of MN27 nodig. Daarvoor moet u rekenen op een extra bedrag van ongeveer € 1,50.
U opent de zender door met de punt van een schroevendraaiertje de twee lipjes aan de onderzijde van de module even in te drukken. U kunt vervolgens de deksel van de schakelaar verwijderen en het drukpaneeltje naar boven kantelen. U ziet nu de 'ingewanden' van de module met onderaan de plaats waar u de 12 V batterij kunt bevestigen. Let op de polariteit, deze is op het printje aangegeven.
Op deze foto ziet u ook de twee bevestigingsgaatjes waarmee u de wandzender op de muur kunt bevestigen. De stukjes dubbelzijdige plakband maken immers een niet al te betrouwbare indruk.
De schakelaar werkt als simpele drukknop. Bij de eerste keer drukken gaat de op de ontvanger aangesloten lamp branden, bij de tweede keer drukken gaat deze uit. In beide gevallen verstuurt de wandzender echter dezelfde code, ergens in de ontvanger moet dus een geheugen aanwezig zijn dat onthoudt of de lamp in- dan wel uitgeschakeld moet worden.
 |
| Het bevestigen van de (niet meegeleverde) 12 V batterij in de wandzender. (© 2018 Jos Verstraten) |
De wandzender bevat, zie onderstaande foto, verbazingwekkend weinig elektronica. Wat onmiddellijk opvalt is dat er op het printje plaats is voor drie printschakelaartjes, waarvan alleen de middelste aanwezig is. Een handige knutselaar kan dus van deze eenkanaal zender met wat soldeerwerk een driekanaal zender maken. Let op de grote zendantenne die ongeveer de helft van het printoppervlak vult.
 |
| Het printje van de wandzender. (© 2018 Jos Verstraten) |
- Een hoog start-bit.
- Twintig voorgeprogrammeerde adres-bits.
- Vier 'L' of 'H' data-bits afhankelijk van welke ingangen 'H' zijn.
In onderstaand voorbeeldschema wordt de draaggolffrequentie van 433 MHz gegenereerd met een LC-oscillator. In het Type 86 Wall Panel wordt hiervoor een kristaloscillator toegepast.
 |
| De standaard schakeling rond de eV1527 chip. (© Silvan Chip Electronics Tech. Co.) |
Deze module wordt zowaar in een keurig doosje geleverd mét Engelstalige/Chinese handleiding. De module is 8,8 cm lang, 3,8 cm breed en 2,2 cm hoog. Inbouw in een centrale plafonddoos is dus helaas niet mogelijk. Aan de linkerkant zit een kroonsteentje voor het aansluiten van de 230 V netspanning, aan de rechterkant een kroonsteentje voor het aansluiten van de lamp. De twee kroonsteentjes worden afgedekt met plastic kapjes met een nogal simplistische trekontlasting voor de kabels. De kabel wordt vastgeklemd tussen de behuizing van de module en de onderkant van de kapjes.
Ook deze module heeft een relais als schakelaar, zodat u er gelijk welk soort lamp op kunt aansluiten. De maximale stroom wordt gespecificeerd als 10 A, waardoor het maximale vermogen dat u kunt schakelen dus 2.300 W bedraagt.
 |
| De WiFi+RF Smart Switch van Sonoff. (© 2018 Jos Verstraten) |
Zoals uit onderstaande foto blijkt bevat deze module heel wat meer elektronica dan de wandzender. Het eerste dat opvalt is dat er in het circuit netspanning-relaiscontact-belasting geen zekering is opgenomen. Als u dus per ongeluk een kortsluiting maakt in de belasting is de kans dat het relaiscontact verbrandt vrijwel 100%. En hoewel men de printbanen in deze kring heeft vertind is de kans groot dat in zo'n geval een van deze baantjes gedeeltelijk verdampt. Niet erg doordacht, dus! Een zekering had de prijs écht niet veel opgedreven.
De elektronica bestaat in feite uit twee afzonderlijke delen, ieder op een eigen printje.
De basisprint, die ook in de Sonoff Basic Smart Switch zit, werkt alleen met signalen die via uw WiFi-netwerk binnenkomen. Hart van deze elektronica is een ESP8266 chip van het Chinese Expressif Systems. Deze chip wordt wel eens 'de chip van het internet of things' genoemd. Deze chip is, voor iedereen die er verstand van heeft, gemakkelijk te herprogrammeren via de connector die op de print aanwezig is. Het handige hierbij is dat Itead het volledig schema van de basisprint op internet heeft gezet, zie referenties.
Loodrecht op deze basisprint staat de 433 MHz ontvangerprint die dus reageert op de signalen die door de wandzender wordt uitgezonden en deze doorkoppelt naar de basisprint. Het door de antenne ontvangen 433 MHz signaal wordt door een SYN470R van Synoxo gedecodeerd. Dit IC is een typische 'antenna-in-to-data-out'-chip. Deze schakeling zorgt voor de RF-versterking van het antennesignaal, de demodulatie van dit signaal en het omzetten ervan in een mooie digitale pulstrein. Via een EFM8BB wordt de seriële datastroom geëvalueerd, gecontroleerd op geldigheid en omgezet in een stuurpuls voor de basisprint.
Itead heeft ook het schema van deze 433 MHz print vrijgegeven, zie de referenties.
 |
| De elektronica in de ontvanger/schakelaar. (© 2018 Jos Verstraten) |
Ook bij het Sonoff systeem gaat het aanmelden van een zender bij de ontvanger uitermate eenvoudig.
- Druk minstens drie seconden op de drukknop op de module.
- De bi-color LED gaat rood branden.
- Druk vervolgens op de drukknop van de wandzender.
- De adres-code van de zender wordt in het geheugen van de module opgenomen.
Uiteraard is ook dit geheugen 'non-volatile', de inhoud blijft dus bewaard ook bij het wegvallen van de voedingsspanning van de ontvanger.
Multi-channel capaciteit
De WiFi+RF Smart Switch kan de adressen van veertien wandzenders in zijn geheugen bewaren. Ook met het Sonoff systeem kunt u dus op een heel eenvoudige manier een wisselschakeling realiseren.
De reikwijdte
Volgens Sonoff kunt u met de twee modules een afstand van honderd meter overbruggen, maar dit is gewoon flauwekul. Wij hebben in ons huis met tuin wat geëxperimenteerd en kwamen tot een maximale betrouwbare afstand van 25 meter, waarbij het signaal van de wandzender wel drie Durox-muren moest slechten. In ieder geval zult u waarschijnlijk nooit in een situatie terecht komen waar de reikwijdte van het Sonoff systeem te gering is.
WiFi en internet?
Ja, ja en ja! Het grote voordeel van het Sonoff systeem is uiteraard dat u zonder één cent extra uit te geven uw lampen via uw smartphone via WiFi of de cloud kunt bedienen. U moet daarvoor de gratis app EWeLink downloaden. Deze is beschikbaar via de App Store en via Google Play.
Wij hebben deze app uitgebreid beschreven in het artikel 'Review: Sonoff S20, schakelen via WiFi' dus dat gaan wij hier niet opnieuw doen.
Waterdichte uitbreiding
Ook Sonoff levert een waterdichte behuizing voor de ontvanger/schakelaar. Deze 'Waterproof Case' heeft een beschermingsfactor van IP66 en kost slechts € 3,50.
 |
| De waterdichte behuizing voor de ontvanger/schakelaar. (© 2018 Jos Verstraten) |
Conclusie: KlikAanKlikUit of Sonoff?
Hoeveel pijn ons hart ook voelt, een objectieve vergelijking van het KlikAanKlikUit met het Sonoff systeem valt zonder enige discussie uit in het voordeel van Sonoff. De modules zijn onvergelijkbaar goedkoper, de mogelijkheden veelzijdiger.
Waar KlikAanKlikUit zonder meer beter in is, is in de robuustheid van de modules. Vooral de wandzender AWST-8800 ziet er veel steviger uit dan het equivalent van Sonoff. Helaas zijn wij niet in staat duurzaamheidstest uit te voeren, maar ons gevoel zegt dat de Type 86 Wall Panel het in ons huis geen tien jaar zou uithouden, wat zijn collega AWST-8800 zonder enig probleem wél doet. Wij hebben er elf in ons huis hangen en er is nog nooit een van deze wandzenders defect geraakt.
Wat wij aan KlikAanKlikUit bovendien ten zeerste waarderen zijn de handleidingen. Deze zijn zeer rijk geïllustreerd met zeer duidelijke tekeningen en mogen als voorbeeld dienen voor alle handleidingen van alle elektronica producten. Een ander voordeel van KAKU is uiteraard dat u het, bij wijze van spreken, om de hoek kunt kopen. Iedere bouwmarkt heeft het en via internet kunt u het systeem bij misschien wel vijftig postorderbedrijven bestellen.
Referenties
Schema van de WiFi basisprint van de WiFi+RF Smart Switch
Schema van de 433 MHz ontvangerprint op de WiFi+RF Smart Switch
Sonoff WiFi+RF Smart Switch 
|