Meten: VC650BT, tafel multimeter

(gepubliceerd op 29-04-2018)

Met zijn uitlezing tot 40.000 en zijn nauwkeurigheid van ±0,05 % bij het meten van gelijkspanningen is de VC650BT een semi-professionele multimeter die uitstekend van pas komt in het schoollaboratorium of op de werktafel van de serieuze hobbyist. Bovendien beschikt deze meter over handige extra's, zoals een geheugen voor 1.0000 metingen en een optisch geïsoleerde USB-interface.

Kennismaken met de VC650BT


Het paradepaardje van Voltcraft
Voltcraft is het huismerk van Conrad Electronic wat betreft meetapparatuur. Volgens de fabrikant worden alle Voltcraft apparaten in de eigen ontwerpafdeling van Conrad ontwikkeld en zijn het geen goedkope Chinese printen in een duur Voltcraft jasje. De VC650BT is het topmodel uit de reeks universeelmeters die Voltcraft op de markt brengt. Het apparaat wordt aangeboden voor een prijs van ongeveer € 195,00 voor een 'special edition' versie (wat dit dan ook mag betekenen) tot een prijs van ongeveer € 375,00 voor een apparaat met een uniek kalibratie-certificaat. Zoals uit onderstaande foto blijkt is de VC650BT met zijn afmetingen van 24,2 cm x 10,5 cm x 30,5 cm en zijn gewicht van 1,94 kg een uit de kluiten gewassen jongen. Op de bovenzijde van het apparaat ziet u een klep. Als u die opent (met een muntje!) komt u terecht in een groot compartiment, waar u met gemak een stel meetsnoeren en allerlei extra's kunt opbergen. Op de bodem van dit compartiment zit een tweede dekseltje waaronder het batterijvak schuil gaat. Hierin kunt u zes type-C batterijen van 1,5 V aanbrengen. Gelukkig kunt u het apparaat ook uit het net voeden, waarvoor een zeer stevige netkabel wordt meegeleverd.

VC650BT-01 (© 2018 Jos Verstraten)
De VC650BT van Voltcraft ten voeten uit. (© 2018 Jos Verstraten)
Wat er in de doos zit
De VC650BT wordt geleverd inclusief:
       - Twee 1,45 m lange meetsnoeren met naaldpunt.
       - Twee 25 cm lange meetsnoertjes met zware krokodilbekken.
       - Een 1 m lang snoer met een type-K thermokoppel.
       - Een 1 m lange USB-kabel van type-B naar type-A.
       - Een 1 m lang geaard netsnoer.
       - Een CM-ROM met de beperkte versie van de software Voltsoft.
       - Een 146 pagina's dikke handleiding in vier talen, waaronder Nederlands.

De achterzijde van het apparaat
Op de achterzijde treft u een zeer stevig chassisdeel aan voor een driepolige 230 V IEC-320 connector en de AAN/UIT-schakelaar van het apparaat. Van AAN/UIT-schakelaars op de achterkant van apparatuur worden wij, zeker bij tafelmodellen, nooit erg vrolijk. Dit verhindert namelijk dat u meetapparatuur gezellig opstapelt. Gelukkig kunt u de schakelaar continu in de AAN-stand laten staan, de VC650BT heeft een standby optie op de voorzijde waarbij het display wordt gedoofd en de meter gaat slapen. Op de achterzijde treft u nog een USB type-B connector aan waarmee u het apparaat galvanisch gescheiden met uw PC of laptop kunt verbinden voor het weergeven van de meetresultaten. Een kleine schuifschakelaar laat toe te kiezen tussen net- of batterijvoeding.

VC650BT-02 (© 2018 Jos Verstraten)
De achterzijde bevat de voedingsattributen en de USB-connector. (© 2018 Jos Verstraten)
De voorzijde van het apparaat
Wat onmiddellijk opvalt is het grote LCD-display van 7,0 cm x 4,5 cm. Dat is maar goed ook, wij hebben in onderstaande foto alle mededelingen die in het display kunnen verschijnen even geactiveerd en dan ziet u dat de VC650BT heel wat te vertellen heeft. Gelukkig verschijnen al die teksten niet samen in beeld, maar afhankelijk van wat u met de meter meet. Onder het display ziet u de 4 mm stekkerbussen. Een zwarte common in het midden, een rode rechts voor alle meetfuncties behalve stroom en twee rode links voor de stroommetingen. Het is altijd een goed idee de stroommetingen via afzonderlijke ingangen aan een meter aan te bieden. Bij het meten van stroom is de inwendige weerstand van de meter uiteraard zo laag mogelijk en als u per ongeluk een kortsluiting veroorzaakt blaast u niet de volledige meter op maar alleen de zekeringen en de shuntweerstanden.
Met de grote draaiknop rechts kunt u de achttien meetfuncties selecteren. Iedere stand heeft twee functies, weergegeven door zwarte en rode teksten. De rode schakelt u in door éénmaal op de rode drukknop te drukken.
Met die ene draaischakelaar en die rode knop kunt u in principe aan de slag met de VC650BT. De meter heeft uiteraard automatische bereikenomschakeling en als u alleen maar grootheden wilt meten hebt u niets anders nodig. De twaalf overige drukknoppen komen van pas als u de speciale opties en mogelijkheden van de meter wilt gebruiken. Helaas is de functie van deze knoppen niet bepaald duidelijk. Zonder regelmatig bladeren door de gelukkig vrij duidelijke Nederlandstalige handleiding zult u er weinig van bakken.

VC650BT-03 (© 2018 Jos Verstraten)
De voorzijde van de VC650BT met het grote display en de veertien bedieningsknoppen. (© 2018 Jos Verstraten)
De meetbereiken van de VC650BT
Wat kunt u met dit instrument meten? Heel wat, ga maar na:
       - Meetbereik gelijkspanning: 0,01 mV tot 600 V
       - Meetbereik wisselspanning: 0,1 mV tot 600 V
       - Meetbereik gelijkstroom: 0,01 µA tot 10 A
       - Meetbereik wisselstroom: 0,01 µA tot 10 A
       - Meetbereik weerstand: 0,01 Ω tot 40 MΩ
       - Meetbereik capaciteit: 0,001 nF tot 4.000 µF
       - Meetbereik frequentie: 0,001 Hz tot 400 MHz
       - Meetbereik temperatuur: -40 °C tot +400 °C
       - Meetbereik duty-cycle: 10 % tot 90 %
       - Meetbereik diode test: 2,2 V maximaal
       - Meetbereik continuïteit: kleiner dan 10 Ω

Het werken met de VC650BT


Het in- en uitschakelen van de meter
Als u de meter in een table-top opstelling gebruikt, zult u waarschijnlijk kiezen voor netvoeding. U kunt de schakelaar op de achterzijde constant op AAN laten staan. U kunt de meter immers in standby zetten door de rode drukknop langer dan twee seconden in te drukken. U maakt het apparaat weer wakker door de knop 'Low imp. 400 kΩ' twee seconden in te drukken.
Kies u voor batterijvoeding, dan hebt u de mogelijkheid de verlichting van het display uit te schakelen om energie te sparen. Bovendien kunt u dan gebruik maken van de 'Auto-Power-Off'-functie die de meter automatisch uitschakelt als meer dan vijftien minuten geen knop bedient. Ook dan kunt u met de reeds genoemde knop de meter weer actief maken.

Handmatig bereik instellen
De VC650BT start op in de automatische modus, de meter bepaalt zélf het juiste meetbereik. Als u om de een of andere reden dat handmatig wilt doen, drukt u even op de knop 'RANGE'. De melding 'AUTO' in het display dooft en de melding 'MANUAL' licht op. Door diverse keren op deze knop te drukken kunt u de diverse bereiken van de gemeten grootheid doorlopen. Als u de knop 'RANGE' langer dan twee seconden indrukt, schakelt de meter over op automatische bereikenomschakeling.

Het meten van gelijkspanningen
Voor het meten van gelijkspanning biedt de grote draaischakelaar twee standen:
  • mVdc:
    In deze stand heeft de meter slechts één bereik van 400,00 mV hetgeen betekent dat u de ingangsspanning kunt meten met een resolutie van 10 μV! De nauwkeurigheid van de meter is in deze stand gelijk aan ±(0,03 % + 10 digits).
  • Vdc:
    In deze stand heeft de meter vier bereiken met 4 V, 40 V, 400 V en 600 V volle schaal en met een nauwkeurigheid van ±(0,05 % + 10 digits).
De ingangsweerstand bedraagt in beide standen 10 MΩ. De ingang is beveiligd tegen spanningen van meer dan 1.000 Vdc. In het display ziet u:
       - DC: u mee immers gelijkspanning.
       - AUTO en 40: het meetbereik dat de meter heeft geselecteerd.
       - V: de gemeten eenheid.
       - De analoge schaal met een resolutie van 1 V.
       - De digitale schaal met een resolutie van 1 mV.
       - MEM 0000: geeft de eerste vrije geheugenpositie weer, lees verder.

VC650BT-04 (© 2018 Jos Verstraten)
Het display als u gelijkspanningen meet.
(© 2018 Jos Verstraten)
Het werken met het geheugen
U kunt maximaal 1.000 meetwaarden opslaan in het interne geheugen. Dat gaat met de hand of automatisch.
  • Handmatig:
    U drukt even op de knop 'SAVE' en de actuele meetwaarde wordt in geheugenpositie '0000' opgeslagen. U kunt op deze manier verder gaan, waarbij de geheugenlocatie op het scherm steeds met één wordt opgehoogd.
  • Automatisch:
    U drukt langer dan twee seconden op de knop 'SAVE'. De VC650T slaat nu elke seconde de actuele meetwaarde op. De indicatie 'MEM' gaat knipperen. U eindigt de sessie door weer langer dan twee seconden op de knop 'SAVE' de drukken.
Voor het weergeven van de opgeslagen meetwaarden drukt u even op de grote knop 'LOAD/SETUP'. Met de pijltjes-toetsen '' en '' scrolt u door de opgeslagen meetwaarden. U verlaat de uitlees-optie door deze grote knop weer in te drukken. U kunt het geheugen volledig wissen door de knop 'COMP/CLEAR' langer dan twee seconden in te drukken.

De hold functie
Met deze functie bevriest u de momentaan gemeten waarde op het display. Om deze functie te activeren drukt u even op de drukknop 'H/LIGHT'. Het symbool 'H' licht op in het display. U verlaat deze functie door weer even op dezelfde knop te drukken.

De relatieve functie
Met deze optie stelt u de momentane meetwaarde in als relatief nulpunt. Alle volgende metingen worden dan gerefereerd naar deze relatieve nul. Stel dat u een meetwaarde van 3,0000 V als relatieve nul instelt. Als u vervolgens een spanning van 3,5 V meet, zal de VC650BT deze spanning weergeven als 0,5000 V. Meet u een spanning van 2,5 V, dan geeft de meter een relatieve spanning van -0,5000 V weer.
U schakelt deze functie in door een druk op de knop 'REL/PC'. Op het display verschijnt het symbool '∆' en de reële waarde van de spanning verschijnt rechts boven in het display. De automatische bereikenomschakeling wordt uitgeschakeld en uitlezing van het hoofddisplay gaat naar '00.000'. U schakelt de relatieve meetfunctie uit door weer op de knop 'REL/PC' te drukken. Deze functie is niet beschikbaar bij het meten van temperaturen en frequenties.'

VC650BT-05 (© 2018 Jos Verstraten)
Het display na het inschakelen van de relatieve functie.
(© 2018 Jos Verstraten)
Weergeven van minimale, gemiddelde en maximale waarde
Na een druk op de knop 'MAX/MIN' gaat de multimeter de minimale en maximale waarden uit de volgende metingen bewaren en uit beide grootheden de gemiddelde waarde berekenen. Deze drie grootheden worden in het kleine display, rechtsboven op het scherm, een na een weergegeven als u op de genoemde knop blijft drukken. U ziet welke grootheid wordt weergegeven door de indicaties 'MIN', 'AVG' en 'MAX' die op het display verschijnen.

VC650BT-06 (© 2018 Jos Verstraten)
Het weergeven van de gemiddelde waarde (AVG) van een
aantal metingen. (© 2018 Jos Verstraten)
De lage impedantie functie
Met deze functie kunt u de ingangsweerstand van de meter even verlagen van 10 MΩ naar 400 kΩ. U schakelt om door de drukknop 'Low imp. 400 kΩ' in te drukken. Na het loslaten van deze knop gaat de ingangsweerstand weer naar 10 MΩ. U hoort een zoemer en op het display verschijnt de melding 'WARNING!'. Deze optie is, volgens de handleiding, nuttig voor het onderdrukken van fantoomspanningen. De enige definitie van het begrip fantoomspanning die wij kennen is de 48 V gelijkspanning waarmee microfoons worden gevoed via de kabel. Het nut van deze functie is óns in ieder geval een raadsel.

Share

De comparator functie
U kunt op de VC650BT twee drempels instellen waarmee u de gemeten grootheid kunt vergelijken of compareren. De meter geeft aan of de gemeten grootheid binnen ('PASS') of buiten ('NG') de twee drempels valt. Het instellen van deze functie vergt nogal wat knopgedruk!
  • Instellen van de bovenste drempel:
    Druk minstens twee seconden op de knop 'LOAD/SETUP'. In het display verschijnt de kreet 'SETUP' en het cijfer '01'. De hoofduitlezing gaat naar '05000', waarbij de rechter nul gaat knipperen. U kunt vervolgens met de pijltjes-toetsen '↑' en '↓' de numerieke waarde van het rechter cijfer op de gewenste drempelwaarde instellen. Met de pijltjes-toetsen '←' en '→' selecteert u de overige cijfers van het display.
  • Instellen van de onderste drempel:
    Druk weer op de knop 'LOAD/SETUP' en stel op dezelfde manier de onderste drempel in.
  • Instellen van de comparator definitie:
    Druk weer op de knop 'LOAD/SETUP' en selecteer met de pijltjes-toetsen '←' en '→' tussen 'inner' en 'outer'. In het eerste geval zal de meter de indicatie 'PASS' in het display zetten als de meetwaarde binnen de twee drempels valt. In het tweede geval zal deze indicatie verschijnen als de meetwaarde buiten de twee drempels valt.
  • Druk tot slot gedurende minstens twee seconden op de knop 'LOAD/SETUP' waarmee u de instellingen bevestigt. De meter gaat schijnbaar terug naar de normale meetmodus.
VC650BT-07 (© 2018 Jos Verstraten)
Het instellen van de bovenste drempel van de comparator
functie. (© 2018 Jos Verstraten)
U activeert de comparator functie door even op de knop 'COMP/CLEAR' te drukken. Het display geeft nu een heleboel gegevens. Rechts boven ziet u achtereenvolgens de 'MIN' en 'MAX' verschijnen, de twee ingestelde drempels. Daaronder ziet u in een zwart kadertje de woorden 'COMP' en 'PASS' of 'NG'. U verlaat de comparator functie door weer even op de knop 'COMP' te drukken. De ingestelde drempelwaarden blijven overigens wél in het geheugen bewaard.

VC650BT-08 (© 2018 Jos Verstraten)
De comparator functie in actie: de gemeten gelijkspanning
wordt vergeleken met de drempels 22,000 V en 18,000 V.
(© 2018 Jos Verstraten)
Het meten van wisselspanningen
Uiteraard meet de VC650BT de échte effectieve waarde (TrueRMS) van de aangeboden wisselspanning. Er staan vier meetbereiken paraat: 4 V, 40 V, 400 V en 600 V volle schaal. De nauwkeurigheid hangt af van het frequentiebereik. Voor 45 Hz tot 1 kHz bedraagt deze ±(0,5 % + 40 digits). De nauwkeurigheid daalt tot ±(4,0 % + 40 digits) bij 100 kHz. Bij het meten van wisselspanningen kunt u met de grote draaiknop en de rode drukknop drie meetfuncties instellen:
  • V~:
    U meet de effectieve waarde van de aangeboden wisselspanning.
  • ~Lo:
    Er wordt een laagdoorlaatfilter met een kantelfrequentie van 1 kHz ingeschakeld. Hierdoor worden hogere harmonischen op de netspanning, bijvoorbeeld gegenereerd door triac-schakelingen, niet gemeten.
  • AC+DC:
    De meter meet de effectieve waarde van een op een gelijkspanning gesuperponeerde wisselspanning.
Op het display wordt niet alleen de effectieve waarde van de ingangsspanning weergegeven, maar ook de frequentie van het signaal. Jammer is dat de software niet zo is geschreven dat ook de top-tot-top waarde van de spanning wordt berekend en weergegeven. Dat zou nuttiger zijn dan het weergeven van de frequentie in deze meetfunctie. De meter heeft immers een afzonderlijke stand voor het meten van frequenties.

VC650BT-09 (© 2018 Jos Verstraten)
Het meten van wisselspanningen, rechtsboven ziet u ook de
frequentie van het signaal. (© 2018 Jos Verstraten)
Het meten van gelijkstromen
Voor het meten van gelijkstromen moet u de rode meetkabel in de '10A' of de 'mA/μA' aansluiting inpluggen. De eerste ingang is gezekerd met een 10 A zekering, de tweede met een 500 mA zekering.
U kunt selecteren tussen drie meetfuncties:
  • μA:
    Meet tot 4.000,0 μA met een nauwkeurigheid van ±(0,3 % + 10 digits).
  • mA:
    Meet tot 400,00 mA met een nauwkeurigheid van ±(0,5 % + 10 digits).
  • A:
    Meet tot 10,000 A met een nauwkeurigheid van ±(1,5 % + 20 digits).
Stromen van meer dan 5 A mag u uitsluitend intermitterend meten met een maximale meetduur van tien seconden en een pauze van tien minuten.

Het meten van wisselstromen
Werkt identiek aan het meten van gelijkstromen, u moet alleen even op de rode knop drukken om over te schakelen naar de rode functies van de draaiknop. Ook van wisselstromen wordt de echte effectieve waarde gemeten en wordt de frequentie in het display weergegeven. De hoogste nauwkeurigheid krijgt u in het laagste meetbereik en bij frequenties van 45 Hz tot 1 kHz en bedraagt ±(0,6 % + 40 digits). Bij 10 A en 10 kHz daalt de nauwkeurigheid tot ±(4,0 % + 40 digits).

Het meten van frequenties
Voor het meten van frequenties zet u de draaischakelaar op de stand 'Hz/%'. De meter heeft acht automatische meetbereiken van 40,000 Hz volle schaal tot 400,00 MHz volle schaal. De gevoeligheid daalt van 200 mVeff voor de laagste bereiken tot 600 mVeff voor het hoogste bereik. De maximaal toegelaten spanning bedraagt 30,0 Veff en de nauwkeurigheid is ±(0,02 % + 8 digits).

Het meten van de duty-cycle van pulsen
De duty-cycle geeft de verhouding tussen de 'L' en de 'H' perioden in een pulsvormig signaal. Met de VC650BT kunt u deze grootheid meten van 10 % tot 90 %. U zet de draaiknop op 'Hz/%' en drukt op de rode drukknop. Deze functie werkt echter slechts in een frequentiebereik van 5 Hz tot 2 kHz met een nauwkeurigheid van ±(1,2 % + 30 digits).

Het meten van weerstanden
Zet de draaischakelaar in de stand 'Ω' en sluit de te meten weerstand aan op de meter. Weerstanden worden gemeten in zes bereiken van 400,00 Ω volle schaal tot 40,000 MΩ volle schaal. De nauwkeurigheid varieert van ±(1,0 % + 10 digits) bij het laagste meetbereik tot ±(2,0 % + 5 digits) bij het hoogste meetbereik. Voor het meten van zeer kleine weerstanden is de reeds besproken relatieve functie erg handig. U kunt er de weerstand van de meetsnoeren mee uitschakelen. Sluit de meetsnoeren kort en wacht tot de meetresultaten gestabiliseerd zijn. De meter zal een waarde van een paar tienden van een ohm aanduiden. Druk nu op de 'REL/PC' knop, de uitlezing gaat naar nul en u kunt nu alle kleine weerstanden nauwkeurig meten omdat de weerstand van uw meetsnoeren is gecompenseerd.


Het meten van condensatoren
Zorg ervoor dat condensatoren volledig zijn ontladen alvorens u ze op de meter aansluit. Zet de draaischakelaar op de stand met het condensator-symbool. Sluit de positieve pool van elco's aan op de rode connector. Voor het meten van condensatoren beschikt de meter over zes meetbereiken van 40,000 nF volle schaal tot 4.000,0 μF volle schaal. De nauwkeurigheid varieert van ±(2,5 % + 20 digits) bij het laagste meetbereik tot ±(5,0 % + 20 digits) bij het hoogste meetbereik.

Het meten van temperaturen
Met het meegeleverde thermokoppel kunt u temperaturen meten tussen -40 °C en +400 °C in één bereik met een resolutie van 0,1 °C. Met andere thermokoppels kunt u meten tot 1.000,0 °C. Sluit het thermokoppel met de juiste polariteit aan op de meter en selecteer de stand 'mVdc' van de draaischakelaar. Druk vervolgens een keer op de rode drukknop, waardoor u omschakelt naar het meten van temperaturen in °C. Druk nog een keer op deze knop en de VC650BT meet in °F. De nauwkeurigheid tussen -40 °C en +40 °C bedraagt ±(3,0 % + 20 digits). Op ons testexemplaar werd de temperatuur van kokend gedestilleerd water weergegeven als 101,2 °C, ruim binnen de specificatie, dus.

VC650BT-10 (© 2018 Jos Verstraten)
Het type-K thermokoppel dat wordt meegeleverd meet tot +400 °C.
(© 2018 Jos Verstraten)
Overige functies
Tot slot bezit de VC650BT nog een diode- en continuïteitstest (doorgangstest). Beide functies zitten onder de 'Ω'-stand van de draaischakelaar. Na één druk op de rode knop kunt u dioden testen, na een tweede druk op de knop wordt de continuïteit gemeten. In dit laatste geval wordt in feite niets anders dan de weerstand tussen de twee meetsnoeren gemeten. Is deze kleiner dan 10 Ω, dan gaat de meter piepen. Bij dioden wordt de doorlaatspanning UF gemeten tot een maximale waarde van 2,2 V.

De USB-interface


Galvanisch geïsoleerde koppeling
Via de USB type-B connector op de achterzijde van de multimeter kunt u de VC650BT verbinden met uw Windows-PC. Die verbinding gaat (gelukkig) via optische koppelaars, uw PC is dus galvanisch volledig gescheiden van de meter en wat er op de meter is aangesloten. Op die PC moet u dan wel eerst de software Voltsoft installeren. Er wordt een beperkte versie meegeleverd die u via Internet voor vier tientjes kunt opwaarderen tot de Pro-versie.

Koppeling tot stand brengen
Nadat u beide apparaten hebt verbonden met een USB-kabel drukt u minstens twee seconden op de knop 'REL/PC'. In het display verschijnt het verbindingssymbool.

De mogelijkheden van Voltsoft Pro
Met VoltSoft Pro kunt u bijvoorbeeld de reeks metingen die de multimeter genereert naar een tabel of een tekstbestand exporteren. Alle tabellen kunt u onder de vorm van een te configureren grafiek op het scherm van uw PC zetten. In de software zijn uitgebreide bewakings- en regelfuncties geïntegreerd, waarbij grenswaarden bij overschrijding een akoestisch signaal activeren of een e-mail versturen. Een opvallende voorziening van de software is de web-interface die bewaking van met de VC650BT gemeten grootheden via internet mogelijk maakt.


(Bol.com sponsor advertentie)
P1350 25 MHz Pen Oscilloscoop